Deel 2: de uitbeelding van de eucharistie

Hoogstraten dankt zijn Heilig Bloed aan de Heilige Eucharistie. De verschillende processiegroepen beelden deze Eucharistieviering uit. Deze viering was ook de basis waarop Remi Lens zijn processie uittekende en realiseerde. De huidige samenstelling respecteert uiteraard volledig de “Lensprocessie”, waaraan echter later twee groepen werden toegevoegd, die ook heel belangrijk zijn in de Eucharistieviering, namelijk de woorddienst en het Onze Vader. Beide groepen werden uitgetekend in de stijl en de kleuren van Lens.

Remi Lens heeft de processie nadrukkelijk uitgetekend als uitbeelding van de Eucharistie. Tijdens de Eucharistieviering was het wonder gebeurd, de redenering van Lens was dan ook erg logisch. Hij haalde zijn inspiratie bij figuren van beroemde kunstschilders als Fra Angelico, Jan Van Eyck. Symbolen van de Eucharistie, de duif, het schaap, de arend, werden door bekende kunstenaars gemaakt. Het maakt de processie nog waardevoller.

Ook de wijzigingen in de eucharistieviering zullen later ook hun navolging krijgen in de processie. In het postconciliaire tijdperk zal er een belangrijke aanpassing gebeuren aan de Woorddienst.

Er zal later ook een vervollediging komen met de toevoeging van het Onze Vader.

1. De schuldbelijdenis

Acht kruisddragers dragen samen de zeven hoofdzonden, en worden gevolgd door acht boetelingen in aangepaste boetkledij.

Trommels en ratels kondigen de boetelingen aan.

2. Heer ontferm U

Deze groep bestaat uit drie jongens met driehoeksymbool en 9 zangers in albe met scapulier. Het driehoeksymbool heeft op de hoeken een wereldbol, een duif, en een kruis, en eindigt in rode stralenbundels. Het is gemaakt van aluminium door de firma Gersyl uit Schaarbeek (Heer P. van den Broeck – 5.493 frank), de duif ervan werd door Albert Cornelissen gemaakt. De Vakschool (later VITO) zorgde voor het draagstel..

De dalmatiek van de dragers er van dateert van 1997, Willaert. Er zijn drie dragers en drie vervangers. Dragers zijn nog steeds jongens uit het VITO.

De zanggroep bestaat uit 9 zangers (Piuskoor) met albe en dalmatiek versierd met de letters alpha α, omega Ω, het Chi - Ro-teken ΧΡ. α

3. Gloria

Realisatie: 1950

Deze groep bestaat uit:

2 schilknapen in groene toog met Gloria-kartel (muzieknoten)
5 misdienaars in rood-wit met bellen
10 grote meisjes in blauw met boogjes
3 dragers van het orgel
36 meisjes van de Gloria-zanggroep in rood-wit

Het Gloriakartel heeft een hele geschiedenis gekend. Het oorspronkelijke kartel uit 1950 benam de ganse Vrijheid, was zeer zwaar, en heel moeilijk hanteerbaar bij “bochtenwerk”. De originele tekst luidde “Gloria in Excelsis Deo”. Het origineel werd gemaakt door Vakschool/Vito, die in 1951 ook het nieuwe kartel maakte: “Gloria”. Veel kleiner, maar ook nog vrij zwaar... waardoor het nog eens hermaakt werd in 1991.

De dragers van het kartel zijn in wit roket en groene toog.

De belletjes: twee dateren uit 1950, er werden drie nieuwe aangekocht in 1980.

De boogjes zelf dateren nog van 1950, in 1980 werden ze herbekleed.

De kledij van de meisjes met de boogjes dateert van 1995.

De kledij van de Gloria-meisjes dateert uit 2000 (aanschaf stof F 72.000) en 2001 (maakloon bij de Trappistinnen van Brecht).

De groep wordt gevormd door het dameskoor Marcanto onder leiding van Anke Seeuws.

Ook de dragers van het orgel, en vooral het orgel zelf, hebben hun geschiedenis (zie deel I).

4. De woorddienst

Realisatie: 1989 – 1990, als aanvulling van de Evangeliegroep uit 1949.

Deze groep bestaat uit:

2 schildknapen met kartel
De eerste diaken, die de eerste lezing verzorgt; kledij
Melchisedeck met tempelknaap en Abraham
Twee fluitspelers als tussenzang
De tweede diaken die de tweede lezing verzorgt
Twee fluitspelers als tussenzang
Twee misdienaars met wierook en schelp
2 misdienaars met kandelaar
De derde diaken stapt tussen twee misdienaars met kandelaar en leest het evangelie
8 dragers in zwarte toog met adelaar

0p 25 mei 1988 levert Willaert het kostuum van Melchisedech, Abraham en de tempelknaap, samen met de 6 kostuums voor de fluitspelers en de 4 kostuums voor de apostelen. In 1989 wordt de kledij van de evangelisten geleverd, eveneens door Willaert-Algoet. Origneel waren er ook twee pruiken (gehuurd) voor de apostelen...

In 1993 worden de rode togen van de diakens uit de Woorddienst vervangen door langere, tweedelige togen. Willaert-Algoet

De adelaar werd gemaakt in 1949 door Albert Poels, beeldhouwer uit Borgerhout. Geleverd in mei 1949, kostprijs F 7.500. In 1996 werd het onderstel hervormd, om het gemakkelijker op te bergen. Eveneens in 1996 werd een nieuw sierdoek gemaakt door de Brechts Trappistinnen.

De kledij van de dragers van de Adelaar en Evangelieboek werd hernieuwd in 1998 door Willaert-Algoet. Traditiegetrouw zijn de dragers leden van de K.W.B.

De inspiratie van de groep: Melchisedeck, Abraham en de tempelknaap zijn uitgebeeld op het hoofdaltaar van de Sint-Katharinakerk (rechts, retabel). De vier evangelisten dragen op hun dalmatiek de symbolen leeuw, stier, jongeling en arend, terug te vinden op het (toen) nieuwe glasraam van Jan Willemen boven het hoogzaal.

5. De offerande

Realisatie: 1948

Deze groep bestaat uit:

2 schildknapen met kartel
6 meisjes met korengarve en pateen
2 jongens met druiventros
20 meisjes met een paasbloem.

Origineel droegen de dames van de korengarve hun schoven “los” in de armen. Vakschool/VITO maakte in 1949 het draagstel.

De druiventros werd gemaakt in 1948 door de gezusters Lemmens, hij werd hersteld in 1996. De kledij van de dragers is nog steeds onveranderd.

6. Heilig, Heilig

Realisatie: 1951 en 1952

Deze groep bestaat uit:

2 schildknapen met kartel
20 zangertjes in toog met potsjes
3 grote engelen

Tot en met 1952 droegen de zangertjes van de Sanctus (leerlingen van het Klein Seminarie) de alben van de school. Einde 1952 ontwierp Lens de nieuwe kledij: rode toogjes, witte roketten, halsuitsnijding met blauwe band en “kardinaalstokjes in blauw vilt”. Deze kledij werd opgepoetst in 1980, er werden in dat jaar ook tien nieuwe “potsjes met pompon” gemaakt.

Voor de Sanctus waren oorsponkelijk mannelijke engelen voorzien, "in fijn geplisseerd rokje..." Later schreef Mens: "engelen van Quinten Matsijs, losse haren, smalle diadeem, 6 zingend, 2 x 5 musicerend". Uiteindelijk zijn het drie engelen geworden, “drie goudgele serafijnen” met het bordje “Sanctus” in de hand. Leopold Geudens uit Vosselaar maakte het geraamte voor de vleugels in 1950.

Alles is thans nog origineel, al hebben de vleugels van de engelen in de loop der tijden wel enig poetswerk ondergaan.

De oude bordjes met hierop “Sanctus” werden in 1980 aangepast aan de Nederlandse liturgie, en vervangen door “Heilig"...

In 2011 werd de Sanctusgroep “overgenomen” door de Sint-Michielskantorij van Meer, onder leiding van Luc Dockx.

Luc ontwierp in 2011 ook nieuwe kledij: rok, bovenstuk, schapulier en een kenteken waarop Sint-Michiel is uitgebeeld. De kledij werd gemaakt in 2012 door de firma Slabbinck uit Brugge, Luc Dockx maakte het kenteken.

7. Consecratie

Realisatie: 1948 en volgende jaren

Deze groep bestaat uit:

2 schildknapen met kartel
8 dragers met een groot kruis
20 meisjes met passiebloemen
De relikwiekast van Heilig Bloed met 8 dragers
Zes Ridders van het Heilig Bloed vergezeld van hun pages met schild.

8. Onze Vader

Realisatie: 2003

Deze groep bestaat uit:

2 schildknapen met kartel
16 zangers

De kleding van deze groep werd uitgetekend door Maria Bruurs, en vervaardigd door de Zusters Trappistinen van Brecht. De processiekleuren (liturgische kleuren) werden bewaard: lange groene mantel met rode kazuifel, afgeboord met in beige.

De groep wordt gevormd door 16 zangers van het Hoogstraats Kamerkoor “Vialta” (alta=hoog, via= straat).

9. Lam Gods

Realisatie: 1948

Deze groep bestaat uit:

2 schildknapen met kartel
20 meisjes en jongens met albe en kruis die de zang verzorgen
6 jongens in zwarte toog met purperen kazuifels die het lam dragen
16 jongens in het rood met schapenpelsjes

Het Lam Gods werd gemaakt door kunstenaar Karel Aubroeck uit Temse in 1948, en was een van de eerste grote realisaties van de Lens-processie. De kostprijs bedroeg F 8.000, P. Van Heylandt zorgde voor een inpakkist en de Gebroeders Mertens uit Hoogstraten maakten gratis het draagplateau.

De groep wordt sinds 2002 gevormd door het Kinder- en jongerenkoor van Wortel onder leiding van Mieke Bols.

10. Communie

Realisatie: 1948 en 1952

Deze groep bestaat uit:

2 schildknapen met kartel
De jongens en meisjes die net hun eerste communie hebben gedaan.

Deze groep wordt altijd omschreven als de “meest aandoenlijke” groep uit de processie. Sinds 2007 wordt ze terug muzikaal begeleid (2007 door Johan Govaerts), en zingen ze hun vertrouwde eerste-communieliederen.